Menenjit nedir? Menenjit belirtileri neler? Menenjit tedavisi var mı?
Nijerya Yobe Eyaleti Sağlık Komiseri Muhammad Lawan Gana, ocaktan bu yana eyaletin farklı bölgelerine menenjit salgının yayılmaya devam ettiğini açıkladı. Bu nedenle yaşamını yitirenlerin sayısının 85’e çıktığını kaydeden Gana, 2 bin 510 kişinin de tedavi edilerek hastaneden taburcu olduğunu söyledi. Peki, Menenjit nedir? Menenjit belirtileri neler? Menenjit tedavisi var mı?
MENENJİT NEDİR?
Menenjit, beyni ve omuriliği saran koruyucu zarların ve aralarındaki sıvının nadir ancak ciddi bir enfeksiyonudur. Hastalık hızla ilerleyerek saatler içinde ölüme neden olabilir, bu yüzden erken teşhis ve tedavi hayati öneme sahiptir. Genellikle akut seyreder ve erken fark edilip tedavi edilmediğinde beyin veya sinirlerde kalıcı hasara yol açabilir. Menenjitin belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, kusma ve ense sertliği bulunur. Ancak, bu belirtiler birçok enfeksiyon hastalığında da görülebileceğinden, hemen bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
Menenjit, her yaş grubunda görülebilir, ancak farklı etkenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. En çok etkilendiği yaş grupları ise 1 yaşın altındaki bebekler, gençler ve genç yetişkinler (16-25 yaş arası) ile 60 yaş ve üzeridir. Yeni doğanlar ve bir yaşın altındaki küçük çocuklarda ise en tehlikeli hastalıklardan biridir, kalıcı hasarlara ve hatta ölüme neden olabilir.
Menenjit, üst solunum yolu enfeksiyonu sonrasında gelişebilir ve bakteri, virüs, mantar veya parazitlerle oluşabilir. Hastalığın spesifik nedenini belirlemek, etkene bağlı olarak tedavinin farklılık göstermesi açısından önemlidir. Menenjite karşı koruyuculuk sağlayan aşılar mevcuttur, özellikle çocukluk döneminde yapılan karma aşılar birçok menenjit etkenine karşı koruma sağlar.
MENENJİT BELİRTİLERİ NELER?
Menenjit, etkeninden bağımsız olarak ateş, baş ağrısı, bulantı, fışkırır tarzda kusma, iştahsızlık, huzursuzluk, sinirlilik, ışık hassasiyeti, bel-boyun ağrısı ve sertliği, uyku hali, epileptik nöbet, koma gibi belirtilerle kendini gösterir. Meningokoksik menenjitte deride mor-kırmızı döküntü görülebilir, bu döküntü küçük, kırmızı iğne batmaları şeklinde başlar ve şeffaf bir bardağın kenarına basılırsa solmaz.
Menenjit belirtileri, hastalığın türlerine göre değişiklik gösterebilir. Viral ve bakteriyel menenjit belirtileri başlangıçta benzer olsa da hastalık ilerledikçe farklılık gösterir. Bakteriyel menenjit belirtileri genellikle diğer türlerden daha şiddetlidir ve yaşa göre farklılık gösterebilir. Belirtiler, gribi taklit edebilir ve birkaç saat içinde veya birkaç gün içinde gelişebilir.
Yeni doğanlar ve bebeklerde menenjit belirtileri arasında yüksek ateş, sürekli ağlama, aşırı uyku hali veya sinirlilik, uykudan uyanmada zorluk, hareketsizlik, yetersiz beslenme, kusma, emmeye ya da yemek yemeye karşı ilgisizlik, bıngıldağın şişkin ve gergin olması, vücutta ve boyunda sertlik ve kaskatılık bulunabilir. Menenjitli bebekleri rahatlatmak zor olabilir ve hatta tutulduklarında daha çok ağlayabilirler. İki yaşından büyüklerde ise belirtiler arasında ani yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, boyun sertliği, kusma, kafa karışıklığı, kasılma nöbetleri, uyku hali veya uyanma zorluğu, ışığa duyarlılık ve deri döküntüsü (meningokokal menenjitte) bulunabilir.
MENENJİT TEDAVİSİ VAR MI?
Menenjit tedavisinde doktorun fiziksel muayenesi, kan testleri, beyin bilgisayarlı tomografisi ve lomber ponksiyon gibi yöntemler kullanılabilir. Kesin tanı için beyin omurilik sıvısının mikrobiyolojik ve biyokimyasal testlere tabi tutulması gereklidir. Tedavi süreci hastanede gerçekleştirilmelidir ve bu süreç birkaç gün veya birkaç hafta sürebilir, hastalığın erken tespiti tedavi sürecini etkileyebilir. Tam iyileşme süreci hastalığın etkilerinin tam olarak ne zaman tespit edildiğine bağlı olarak uzun sürebilir. Eğer herhangi bir komplikasyon ortaya çıkarsa, farklı tedavi yöntemlerine başvurmak gerekebilir. Viral menenjit genellikle kendi kendine iyileşme eğilimindedir ve genellikle uzun vadeli sorunlara yol açmaz.