CHP Tarım ve Orman Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erhan, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan tebliğinin özellikle üzüm üreticileri, turizm sektörü ve istihdam üzerinde olumsuz etkileri olacağını belirtti.
Adem konu ile ilgili yaptığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan 2023/50 sayılı tebliği, hem şarap üreticilerimiz hem de sektördeki istihdam üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek bir potansiyele sahip. Özellikle Butik üretim yapan üzüm üreticileri ve bağdan geçimini sağlayan çiftçi, piyasadaki yüksek sermayeli yabancı şirketlerin lehine olan bu tebliğ sonrasında tekelleşmeye bağlı olarak ürününü düşük fiyatla satmak zorunda kalacak. Bu durum anayasanın eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil ediyor. Tebliğ yürürlüğe girerse yabancı sermaye lehine tekelleşmesi anlamına geliyor.”
‘KÜÇÜK İŞLETMELERİ CİDDİ ANLAMDA ZORA SOKACAK’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın taslağına göre yılbaşından sonra üreticilerine “ileride doğacak vergilerini ödemelerini teminat altına almak için” yüklü birer teminat mektubu isteneceğini belirten Erhan Adem, “Bu rakam, 20 bin litre kapasiteye kadar 5 milyon, 300 bin litre kapasiteye kadar 10 milyon, 300 bin litre üzerinde ise 30 milyon lira olacak. Kapasitelerine bağlı olarak belirlenen bu yüksek teminat talepleri, şarap üreticisi olan küçük işletmeleri ciddi anlamda zora sokacak. Buna bağlı olarak çiftçilerim üzümlerini satacak yer ve kendi yaşamlarını devam ettirecek düzeyde kazanç elde edemediğinde, yıllarca göz nuru gibi baktıkları bağlarını sökmek zorunda kalacaklalar. Devletimizin yüksek vergi kazancı elde ettiği bu işletmeleri yok etmesi kabul edilemez” dedi.
Bu tebliğin üzüm üretiminde devam eden gerilemeyi daha da hızlanacağını belirten CHP’li Erhan Adem, açıklamalarına şöyle devam etti:
‘KABUL EDİLİRSE SEKTÖR TÜMÜYLE YOK OLUR’
“Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ülkemizde üzüm bağlarının ekim alanları azalıyor. 2004 yılında toplam üzüm yetiştirilen alan 5,2 milyon dekar iken 2021’de 3,9 milyon dekar görünüyor. 2022’de 4,2 milyon ton üzüm üretimi gerçekleştirilirken ‘şaraplık üzüm’ diye tanımlanan kategoride üretim, toplamın yüzde 9,2’si olarak belirlendi.
Çok değil, sadece 5 yıl önce 2017’de bu payın yüzde 11.5 olduğu görülüyor. Bu da kısa sürede şaraplık üzüm üretiminin önemli gerilemeler içinde olduğunu gösteriyor. Bu bağlamda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sektördeki işletmelerin sürdürülebilirliğini ve istihdamı koruyacak çözüm odaklı adımlar atmasını beklerken, bu taslak aynen kabul edilirse sektör tümüyle yok olur.”
Avrupa, her reformda sektörü biraz daha ileriye taşırken, Türkiye’de her yasal düzenleme ile sektöre yeni bir darbe vuruyor diyen CHP’li Erhan Adem, “Türkiye’nin yok etmeye çalıştığı bu varlığı yaşatmak adına; sektörün gelişimini sınırlayan faktörlerin başında olan ÖTV uygulamaları, kayıt dışı üretim ve alkole bakış açısının derhal değişmesi gerekiyor.” diye tamamladı.
